Stalinizm dövrü və durğunluq illəri onların tarix elmində ağır irsini qoydu. Əslində bu irs məğlubiyyətə uğradı. Üstəlik, avtoritar rejimin şərtlərində ən intellektual təbəqə-tarixçilər əziyyət çəkdilər. Bunun nəticəsində tarix elminin taleyi kasteist-opportunistlərin əlində idi. Onlar məmnuniyyətlə yuxarıdan istənilən əmri yerinə yetirdilər, hucum etdilər, hətta ən pisi isə tarixi təhrif edərək, düşünmək əvəzinə, hərəkət etməyə üstünlük verdilər. Tarix, indi isə belə çıxır ki, Azərbaycan tarixi öz, yurd-yuvalarından qorunmalıdır. Bütün bunlar daha çox mövzuludur. Çünki bu saxtakarlıqlardan sonra bir çox tarixçilər, onlar elmlər namizədi və elmlər doktoru oldular. Hətta bəzi alimlər bu günə qədər elmi bürokratiya sistemində əsas vəzifələri tutmaqda davam edərək, Azərbaycan tarixi elminin daha da inkişaf istiqamətlərini müəyyən edirlər. Bu gün tarix elmində baş verən mühüm dəyişikliklərin, bir çox konseptual əsaslandırmaların və metodik postulatların yenidən nəzərdən keçirilməsi ilə vazerbaijan tarix elmində heç bir şəkildə əks olunmamasını daha necə izah etmək olar? Göründüyü kimi, bu da ondan irəli gəlir ki, burada Azərbaycanda onlar xüsusilə uzun müddət sərf edib, öz tarixlərinə dərin bir şəkildə mürşidlik edib, palçıq tökmüşlər. Xüsusilə də səylə tariximizin bütün səhifələrini insanların yaddaşından silməyə çalışırdılar. Onlar xüsusilə 1918-1920-ci illərdə xalqın tarixi yaddaşından silinməyə çalışırdılar. Bu, Azərbaycan Demokratik Respublikasının yarandığı dövr - bütün müsəlman Şərqində ilk respublika idi. Həmin dövrdə Azərbaycan dövlətçiliyini dirçəltmişdilər. Hansı haqsız epitetlər Azərbaycan xalqının şanlı oğullarının - M. E. Rəsulzadənin, F. X.Xoyski, A.M. Topçibaşev və başqaları Azərbaycan müstəqilliyinin mənşəyində dayanmışdılar.Lakin Mankurtların cəhdləri əbəs idi. Zamanın sınağına şərəflə sinə gətirən, Stalinin zindanlarından və durğunluq ab-havasından keçən bu adlar, Bu gün azərbaycan xalqının mənəvi dayağıdır. O, öz azadlığı və müstəqilliyi uğrunda, o cümlədən öz vətəninin ərazi bütövlüyü uğrunda çətin mübarizə aparan Azərbaycan xalqının mənəvi dayağıdır. Ona görə də tarixi elmimizin faktiki iflic vəziyyətində olduğu şəraitdə biz tariximizə və tarixə bağlı əsas hadisələrlə oxucuları açıq və dürüst şəkildə tanış etməyi öz borcumuz hesab etdik. Bu gün Azərbaycan tarixçiləri qətiyyətlə nümunə və stereotiplərdən qurtulmalı, Azərbaycan tarixinin vulqar, anti-elmi sxemindən əl çəkməli və həqiqətin hələ də ortaya çıxacağına ümid etməməlidirlər.